توسط : افتتاح پروژه انتقال آب دریا به اصفهان نه‌تنها فشار بر رودخانه زاینده‌رود را کاهش می‌دهد، بلکه با حفظ صنایع بزرگ و اشتغال هزاران نفر، از توجیه اقتصادی بالایی برخوردار است. کارشناسان معتقدند این طرح، در صورت استفاده از فناوری‌های نوین مانند انرژی‌های تجدیدپذیر، می‌تواند راهکاری پایدار برای مقابله با بحران کم‌آبی و جلوگیری از توقف چرخه تولید در قلب ایران باشد.
به گزارش کلین پست، فاز نخست این پروژه عظیم هفته گذشته با ورود آب شیرین‌شده خلیج فارس به اصفهان آغاز به کار کرد و بخشی از بار سنگین صنایع را از دوش زاینده‌رود برداشت. انتقال آب از جنوب به فلات مرکزی، فراتر از یک پروژه مهندسی، نمادی از اراده ملی برای غلبه بر بحران آب است. این طرح با وجود چالش‌های پیش‌رو، امیدی تازه در دل مناطق خشک ایران کاشته است.
این رویداد نه‌تنها نقطه عطفی در مدیریت منابع آبی کشور محسوب می‌شود، بلکه نویدبخش احیای زاینده‌رود، این شریان حیاتی فلات مرکزی، و تحقق توسعه پایدار است. در شرایطی که کاهش بارش‌ها و اشتباهات مدیریتی موجب افت شدید آب در حوضه آبریز زاینده‌رود و تهدید آب شرب اصفهان شده، اجرای این پروژه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
جزئیات فاز نخست و چشم‌انداز آینده
فاز اول این پروژه با ۸۰۰ کیلومتر خط لوله و هدف انتقال سالانه ۷۰ میلیون مترمکعب آب، یکی از طرح‌های حیاتی فلات مرکزی ایران به شمار می‌رود. در این مرحله، صنایع بزرگ استان ازجمله پالایشگاه و فولاد مبارکه با خرید آب شیرین‌شده از سیرجان، مصرف خود از منابع آبی اصفهان را به صفر رسانده‌اند.
پروژه انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان به فلات مرکزی، یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های زیرساختی کشور است که از اواسط دهه ۹۰ با هدف تأمین آب پایدار برای هفت استان کم‌آب طراحی شد. این پروژه با استفاده از فناوری پیشرفته اسمز معکوس (RO)، آب دریا را شیرین می‌کند و علاوه بر تأمین نیازهای شرب و صنعت، فشار بر منابع زیرزمینی و رودخانه‌هایی مانند زاینده‌رود را کاهش می‌دهد.
عملیات اجرایی فاز نخست دو سال پیش در دولت سیزدهم آغاز شد و در دولت چهاردهم با پیگیری‌های جدی به پایان رسید. این پروژه با توجه به حجم لوله‌گذاری و زمان اجرا، یک رکورد مهندسی در کشور محسوب می‌شود و نشان‌دهنده توانمندی بالای مهندسان و پیمانکاران ایرانی است.
تأکید بر مدیریت مصرف و تکمیل پروژه‌های مرتبط
استاندار اصفهان با اشاره به همکاری دولت و بخش خصوصی در اجرای این طرح، بر لزوم مدیریت مصرف آب در بخش‌های کشاورزی، صنعتی و خانگی تأکید کرد. وی اعلام کرد که علاوه بر تکمیل فاز دوم انتقال آب دریا، پروژه‌های کوهرنگ ۳، سامانه دوم آبرسانی و ماندگان نیز با سرعت درحال پیگیری هستند.
نمایندگان اصفهان در مجلس شورای اسلامی نیز خاطرنشان کردند که این پروژه تنها بخشی از پازل احیای زاینده‌رود است و برای جبران کمبود آب، اجرای طرح‌های دیگری مانند ماندگان و ساماندهی برداشت‌ها ضروری است. آن‌ها هشدار دادند که افزایش بارگذاری‌های جدید در حوزه‌های صنعت، شرب و کشاورزی می‌تواند تلاش‌ها برای احیای رودخانه را بی‌اثر کند.
انتقال آب دریا به اصفهان؛ توجیه اقتصادی و چالش‌های زیست‌محیطی
کارشناسان معتقدند این طرح با ایجاد ارزش افزوده برای صنایع و اشتغال‌زایی، به توسعه منطقه کمک می‌کند. همچنین، انتقال آب به مرکز ایران از نظر اقتصادی به‌صرفه‌تر از انتقال مواد معدنی به سواحل است. بااین‌حال، برخی نگرانی‌ها درباره هزینه‌های بالای اجرا و مصرف انرژی زیاد در فرایند شیرین‌سازی وجود دارد.
از سوی دیگر، دغدغه‌های زیست‌محیطی، ازجمله تأثیر پساب شور بر اکوسیستم دریایی و خطر توسعه صنایع آب‌بر، مطرح شده است. مسئولان تأکید کرده‌اند که این آب صرفاً برای تأمین نیاز صنایع موجود است و توسعه واحدهای جدید صنعتی در برنامه نیست.
جمع‌بندی: ضرورت اجرای طرح در شرایط بحرانی
با توجه به خشکسالی‌های پی‌در‌پی و کاهش منابع آبی، اجرای این پروژه برای جلوگیری از مهاجرت و حفظ پایداری اجتماعی و اقتصادی اصفهان ضروری است. هرچند راهکار ایده‌آلی محسوب نمی‌شود، اما در شرایط فعلی، چاره‌ای جز انتقال آب از دریا وجود ندارد. موفقیت این طرح در گرو مدیریت صحیح مصرف، جلوگیری از بارگذاری‌های جدید و تکمیل پروژه‌های مکمل است تا زاینده‌رود بار دیگر جریان زندگی را به قلب ایران بازگرداند.
منبع: ایرنا
تأمین ۱۱۵ میلیون مترمکعب آب شرب؛ طرح ملی انتقال آب از دریای عمان به سیستان و بلوچستان
