توسط : صبح امروز، ۲۵ مردادماه، در برنامه‌ای از رادیو فرهنگ، گفت‌وگویی با دکتر «هومن صادقی»، رئیس گروه فرهنگ‌سازی و مدیریت مصرف انرژی ساتبا، انجام شد. در این مصاحبه، او به بررسی وضعیت مصرف انرژی در ایران پرداخت و با اشاره به چالش‌های موجود، مجموعه‌ای از راهکارهای بهینه‌سازی مصرف انرژی ازجمله مدیریت مصرف در بخش سرمایشی و گرمایشی، ارتقای بهره‌وری، و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر را مطرح کرد.
اما با توجه به پیشرفت‌های ارزشمندی که ایران در سال‌های اخیر در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر تجربه کرده و مردم نیز در این مسیر همکاری‌های گسترده‌ای داشته‌اند، پرسش اصلی این است که چطور می‌توان فرهنگ بهینه‌سازی مصرف انرژی را نهادینه کرد؟
به گزارش کلین پست، صادقی درباره دلایل افزایش مصرف انرژی و تأثیر شرایط جوی بر الگوی مصرف توضیح داد: «اکنون در میانه تابستان و اوج گرما قرار داریم. به‌ازای هر یک درجه افزایش دما، مصرف انرژی و آب حدود ۲ تا ۳ درصد بیشتر می‌شود؛ به عبارت دیگر، هر درجه افزایش دما معادل ۱۵۰۰ مگاوات افزایش مصرف انرژی است. در کنار این موضوع، کاهش بارندگی باعث شده ورودی نیروگاه‌های برق‌آبی هم کم شود و به مشکلات مصرف اضافه گردد.»
ایران؛ از پرمصرف‌ترین کشورها در جهان
وی درباره وضعیت مصرف انرژی در کشور گفت: «ایران با وجود آنکه تنها حدود یک درصد جمعیت جهان را دارد، ۲.۷ درصد انرژی کل دنیا را مصرف می‌کند و جزو ۱۰ کشور پرمصرف دنیا قرار دارد. بنابراین، مدیریت مصرف می‌تواند بسیاری از چالش‌های انرژی کشور را برطرف کند. برای نمونه، در بخش سیستم‌های سرمایشی حدود ۳۵ هزار مگاوات بار مصرف پیک تابستان به کولرهای آبی و گازی اختصاص دارد؛ این میزان تقریباً برابر با کل مصرف انرژی کشورهایی مانند مصر یا پاکستان است.»
چالش تأمین گاز در زمستان
رئیس گروه فرهنگ‌سازی و مدیریت مصرف انرژی ساتبا افزود: «یکی دیگر از مشکلات، افزایش مصرف گاز در فصل زمستان است. به‌دلیل بهینه نبودن ساختمان‌ها و عدم اجرای کامل مقررات ملی ساختمان، گرما در زمستان و سرما در تابستان به‌خوبی حفظ نمی‌شود. این مسئله باعث رشد مصرف انرژی در سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی شده است. راهکار جایگزین، احداث نیروگاه‌های فسیلی نیست؛ چراکه نیازمند گاز و مازوت است و آلودگی زیست‌محیطی فراوانی ایجاد می‌کند. به همین دلیل، حرکت به‌سمت انرژی‌های تجدیدپذیر ضروری است.»
توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور
در سال‌های اخیر توجه بیشتری به تولید انرژی پاک شده است. ایران ظرفیت بالایی برای توسعه انرژی خورشیدی و بادی دارد؛ چراکه بیش از ۹۰ درصد مساحت کشور در مناطق خشک و نیمه‌خشک قرار گرفته است. به گفته صادقی، طبق برنامه‌ریزی‌ها، ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر که در ۲۰ سال گذشته به هزار مگاوات هم نرسیده بود، تنها در دو سال اخیر به ۲ هزار مگاوات رسیده و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال به ۷ هزار مگاوات افزایش یابد. همچنین بیش از ۷۰ هزار مگاوات متقاضی احداث نیروگاه تجدیدپذیر ثبت شده که طی سه تا چهار سال آینده می‌تواند به ۳۵ هزار مگاوات برسد.
طرح نصب نیروگاه‌های خورشیدی پشت‌بامی نیز از سال‌های قبل آغاز شده و همچنان ادامه دارد. برق تولیدی این نیروگاه‌ها به‌صورت تضمینی و ۲۰ ساله خریداری می‌شود. این طرح به‌ویژه برای اقشار کم‌درآمد، افراد تحت پوشش بهزیستی و متقاضیانی که تمایل دارند در ساعات اوج مصرف یا خاموشی از برق خود استفاده کنند، بسیار مفید است. این سیستم‌ها به‌صورت هیبریدی عمل کرده و علاوه بر مصرف خانگی، برق مازاد را به شبکه تزریق و به فروش می‌رسانند.
معاون وزیر نیرو جزئیات شرایط احداث نیروگاه‌های خورشیدی خانگی (بامی) را تشریح کرد
ارتقای بهره‌وری انرژی
صادقی افزود: «در بخش ارتقای بهره‌وری انرژی نیز طرح‌های متعددی آغاز شده است؛ ازجمله بهینه‌سازی روشنایی، بهبود سیستم‌های سرمایشی و افزایش بهره‌وری در صنایع. درحال‌حاضر، همه مردم می‌توانند با مراجعه به وبگاه ساتبا شرایط احداث نیروگاه و دریافت حمایت‌ها را بررسی کنند.»
به گفته صادقی، اگرچه ناترازی انرژی مشکلات جدی ایجاد کرده است، اما همین بحران نشان داد که باید از منابعی که در اختیار داریم، به‌درستی استفاده کنیم. توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و ارتقای بهره‌وری می‌تواند ایران را در مسیر پایداری انرژی قرار دهد.
