توسط : امروز، ۲۵ شهریور (۱۶ سپتامبر)، از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد بهعنوان روز جهانی حفاظت از لایه اوزن تعیین شده است. کارشناسان تأکید میکنند که موفقیتهای جهانی در کاهش استفاده از مواد مخرب اوزن، باید ادامه یابد تا دستاوردهای چند دهه اخیر از بین نرود.
روز جهانی حفاظت از لایه اوزن هر سال بهعنوان فرصتی برای یادآوری اهمیت حفاظت از جو زمین و مقابله با تغییرات اقلیمی گرامی داشته میشود. این روز در تقویم جهانی با توافق تاریخی «پروتکل مونترال» در سال ۱۹۸۷ گره خورده است؛ توافقی که یکی از موفقترین پیمانهای بینالمللی در حوزه محیطزیست محسوب میشود و با ممنوعیت مواد شیمیایی مخرب اوزن مانند کلروفلوئوروکربنها (CFCs)، نقش کلیدی در ترمیم تدریجی این لایه داشته است.
طبق گزارشهای سازمان ملل متحد، اگر اجرای پروتکل مونترال ادامه یابد، انتظار میرود لایه اوزن تا نیمه قرن حاضر به سطح قبل از دهه ۱۹۸۰ بازگردد. بااینحال، افزایش گرمایش جهانی، انتشار گازهای گلخانهای و برخی مواد جایگزین CFCها همچنان تهدیدی جدی برای سلامت این سپر حفاظتی است.
«آنتونیو گوترش»، دبیرکل سازمان ملل، در پیامی به مناسبت روز جهانی حفاظت از لایه ازن، گفت: «کنوانسیون وین و پروتکل مونترال به نقطه عطفی در موفقیت چندجانبهگرایی بدل شدند. امروز، لایه ازن درحال ترمیم است؛ این دستاورد به ما یادآوری میکند که وقتی کشورها به هشدارهای علمی توجه کنند، پیشرفت امکانپذیر است.»
وی افزود: «من از دولتها میخواهم «اصلاحیه کیگالی » را بهطور کامل تصویب و اجرا کنند؛ اصلاحیهای که به کاهش تدریجی هیدروفلوئوروکربنها (HFCها) متعهد است. همچنین از دولتها میخواهم این تعهد را در برنامههای ملی جدید اقلیمی خود یا مشارکتهای معین ملی بگنجانند. این برنامهها باید با هدف محدودکردن افزایش دمای جهانی به ۱.۵ درجه سانتیگراد، همسو باشند و همه بخشها و همه گازهای گلخانهای، ازجمله HFCها، را پوشش دهند.»
کارشناسان هشدار میدهند که لایه اوزن نهتنها نقش حیاتی در جلوگیری از ورود پرتوهای فرابنفش به سطح زمین دارد، بلکه سلامت انسان، کشاورزی و تنوع زیستی نیز به آن وابسته است. بنابراین، آگاهیرسانی عمومی، همکاریهای بینالمللی و حرکت به سوی فناوریهای پاک و پایدار همچنان ضرورتی اجتنابناپذیر است.
امروز مدیر دفتر طرح ملی حفاظت لایه اوزن سازمان حفاظت محیط زیست در همایش روز جهانی حفاظت از لایه اوزن که با حضور جمعی از مسئولان و کارشناسان در سالن همایشهای بینالمللی شهدای محیط زیست برگزار شد، اعلام کرد تاکنون نزدیک به ۱۰ هزار تن از مواد مخرب لایه اوزن در کشور حذف شده است.
