با تقویت همکاریهای انرژی میان ایران و روسیه، فرصت مناسبی برای رفع ناترازیهای انرژی کشور بهویژه در فصل زمستان فراهم میشود. دیدار اخیر مقامات دو کشور ازجمله وزیر انرژی روسیه با مسئولان ایرانی، نشاندهنده عزم جدی طرفین برای توسعه روابط دوجانبه در حوزههای حملونقل، انرژی و نیروگاهی است. استفاده از ارزهای ملی (روبل و ریال) در تبادلات، اثر تحریمهای دلاری را کاهش داده و زمینه جذب سرمایهگذاریهای روسیه را فراهم میکند.
«مهدی خورسند»، تحلیلگر مسائل بینالملل، به بررسی دیدار اخیر رئیسجمهور با وزیر انرژی روسیه و هیئت همراه وی پرداخت و گفت: این گفتوگو فرصتی بینظیر برای بررسی روند همکاریهای مشترک ایران و روسیه در زمینههای حملونقل، انرژی و نیروگاهی است. وزیر انرژی روسیه بهعنوان نماینده معین این کشور برای توسعه روابط دوجانبه تعیین شده، درحالیکه وزیر نفت ایران نیز به همین سمت منصوب شده است.
وی با اشاره به تبادل همکاریها براساس ارزهای داخلی دو کشور (روبل و ریال)، این اقدام را نشاندهنده جدیت بیشتر در روابط دوجانبه ایران و روسیه دانست و افزود: تحریمهای دلاری تأثیر کمتری بر این همکاریها دارند و این امر میتواند زمینهساز جذب سرمایهگذاریهای روسیه باشد.
این تحلیلگر به موانع اداری موجود اشاره و بیان کرد: دیدارها در سطوح مختلف به منظور رفع این موانع و تسهیل همکاریها انجام میشود. روسها بهدلیل دورنمای بلندمدت جنگ با اوکراین و محدودیتهای موجود در شرق، بهدنبال راههای تنفس و دسترسی به آبهای گرم و بازارهای بینالمللی هستند.
وی با اشاره به اینکه جغرافیای ایران با ویژگیهای ژئوپولیتیک امن و مسیرهای دسترسی کوتاه و بهصرفه، جذابیت ویژهای برای روسها دارد، تصریح کرد: بهنظر میرسد که با توجه به این شرایط، شاهد توسعه روابط دوجانبه بین تهران و مسکو خواهیم بود و این دیدار میتواند در اجراییشدن وعدههای دو طرف مؤثر باشد.
خورسند موضوعاتی مانند سواپ نفت و گاز، تکمیل کریدور شمال-جنوب، توسعه راههای داخلی ایران و برقی کردن خط ریلی اینچه برون گرمسار را ازجمله مواردی دانست که در توافقات ایران و روسیه مورد بحث قرار خواهد گرفت و افزود:
دورنمای همکاریهای ایران، روسیه و چین نیز میتواند جدیتر دنبال شود. با توجه به چالشهای مشترک این کشورها، بهویژه در برابر تحریمهای دلاری آمریکا، این همگرایی احتمالاً رنگوبوی جدیتری به خود خواهد گرفت و میتواند جبهه جنوب جهانی را تقویت کند. باید منتظر ماند و دید که آینده چه تحولات جدیدی را بههمراه خواهد داشت.
خورسند بر اهمیت امنیت انرژی در ایران، بهویژه در شرایط کنونی تأکید و تصریح کرد: با توجه به مشکلاتی که در احصا و استحصال منابع نفتی و گازی وجود دارد، بهدلیل کمبود تکنولوژیهای پیشرفته، نیاز به یک استراتژی مؤثر برای مدیریت این منابع احساس میشود. استفاده از منابع نفت و گاز در شمال کشور و سواپ آنها از جنوب میتواند به پایداری انرژی کمک شایانی کند. این سیستم سوآپ نهتنها به تأمین نیازهای داخلی در فصل زمستان کمک میکند، بلکه میتواند به اقتصاد ایران نیز رونق بخشد.
وی افزود: با توجه به ناترازیهای انرژی که درحالحاضر با آن مواجه هستیم، این راهکار میتواند بار زیادی از دوش کشور بردارد و به بهبود وضعیت انرژی کمک کند. درواقع با تقویت زیرساختهای سوآپ و بهبود تکنولوژیهای مرتبط، میتوانیم به سیستم انرژی پایدار و کارآمد دست یابیم که نهتنها نیازهای فعلی را تأمین کند، بلکه در آینده نیز بهعنوان منبع مطمئن برای تأمین انرژی کشور عمل کند.
ظرفیتهای همکاری ایران و هند در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر
این تحلیلگر ضمن ابراز خوشبینی به توافق ایران و روسیه، خاطرنشان کرد: صرف انجام یک توافق نمیتواند بهتنهایی مشکلات ما حل شود. برای اینکه بتوانیم از این همکاریها بهرهبرداری مؤثری داشته باشیم، نیاز به یک برنامه و فعالیت مشخص داریم. باید زیرساختهای خود را تا حد امکان برای بهرهبرداری از این همکاریها آماده کنیم. متأسفانه، تاکنون این اتفاق بهطور کامل رخ نداده است. امیدوارم در دولت چهاردهم، عزم و ارادهای قوی وجود داشته باشد تا بتوانیم از سبد همکاری با کشورهای شرقی، برداشت بیشتری و دقیقتری برای منافع ملیمان داشته باشیم.
وی تأکید کرد: این همکاریها باید بهگونهای طراحی شوند که نهتنها به حل مشکلات کنونی کمک کند، بلکه به توسعه پایدار و بلندمدت کشور نیز منجر شود. با برنامهریزی صحیح و اجرای مؤثر، میتوانیم از این فرصتها بهرهبرداری کنیم و بهسمت آیندهای روشنتر و موفقتر حرکت کنیم.
منبع: ایسنا