براساس گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر (IRENA)، انرژی خورشیدی با میانگین هزینه ۰.۰۴۳ دلار بر کیلوواتساعت در سال ۲۰۲۴، پس از انرژی بادی خشکی که هزینه آن ۰.۰۳۴ دلار بر کیلوواتساعت است، بهعنوان دومین منبع مقرونبهصرفه تولید برق در سطح جهانی شناخته میشود. این درحالی است که هزینه نصب پروژههای خورشیدی در مقیاس بزرگ با کاهش قابل توجه ۱۱ درصدی نسبت به سال گذشته و ۸۷ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۰ به ۶۹۱ دلار بر کیلووات رسیده است.
به گزارش کلین پست و براساس گزارش IRENA، پیشرفتهای فناوری در تولید ماژولها و اینورترها سهم ۶۰ درصدی در این کاهش هزینه داشتهاند، درحالیکه بهینهسازی فرایندهای نصب شامل توسعه، مهندسی و ساخت نیز ۳۰ درصد دیگر از این کاهش را موجب شدهاند. هند با هزینه ۵۲۵ دلار بر کیلووات و چین با ۵۹۱ دلار بر کیلووات کمترین هزینههای نصب را در سال ۲۰۲۴ تجربه کردهاند. در ایالات متحده نیز این رقم به ۱۰۵۸ دلار بر کیلووات رسیده است.
میانگین هزینه کل نصب انرژی خورشیدی در سراسر اروپا در سال ۲۰۲۴، ۷۷۹ دلار بر کیلووات بود، درحالیکه این رقم در آفریقا ۱۰۹۳ دلار بر کیلووات و در کشورهای آسیایی بهاستثنای چین و هند، ۱۱۳۳ دلار بر کیلووات بود.
تفاوتهای منطقهای در هزینهها عمدتاً ناشی از عوامل مختلفی مانند سطح توسعه زنجیره تأمین محلی، پیچیدگی فرایندهای صدور مجوز و تفاوت در هزینه نیروی کار است. نکته قابل توجه این است که ۹۱ درصد از ظرفیت جدید انرژیهای تجدیدپذیر در سال ۲۰۲۴، برق را با هزینه کمتری نسبت به ارزانترین گزینههای سوخت فسیلی تولید کردهاند. انرژی خورشیدی بهتنهایی بهطور متوسط ۴۱ درصد ارزانتر از گزینههای فسیلی عمل کرده و درمجموع انرژیهای تجدیدپذیر از ۴۶۷ میلیارد دلار هزینه سوخت فسیلی در سال گذشته جلوگیری کردهاند.
با وجود این پیشرفتها، چالشهایی مانند تغییرات ژئوپلیتیکی، تعرفههای تجاری و محدودیتهای مواد اولیه میتوانند روند کاهش هزینهها را با اختلال مواجه کنند. «فرانچسکو لا کامرا»، مدیرکل IRENA، بر ضرورت تقویت همکاریهای بینالمللی، ایجاد زنجیرههای تأمین انعطافپذیر و توسعه چارچوبهای سیاستی پایدار تأکید کرده است. وی معتقد است که اگرچه گذار به انرژیهای تجدیدپذیر برگشتناپذیر است، اما سرعت و عدالت در این انتقال به انتخابهای امروز ما بستگی دارد.
گزارش تحلیلی: رقابت بر سر انرژیهای تجدیدپذیر تنشهای ژئوپلیتیکی جدیدی رقم خواهد زد؟