ایران بهعنوان یکی از اعضای شرکتکننده در پروتکلهای بینالمللی تغییر اقلیم بهدنبال انرژیهای پاک است. یکی از راههای تولید انرژی پاک، استفاده از توربینهای بادی کوچک برای انرژی مصرفی خانوارها بهشکل گسترده است. این مقاله، به بررسی سرعت باد موردنیاز برای استفاده در توربینهای خانگی کوچک در شمالغرب ایران (استانهای آذربایجان شرقی- غربی، اردبیل، زنجان) میپردازد. هدف این مقاله، شناسایی مناطق مستعد نصب توربینهای بادی کوچک و ارائه راهکارهایی برای بهرهبرداری بهینه از این ظرفیتهاست.
در این مطالعه که در نشریه «انرژیهای تجدیدپذیر و نو» منتشر شده، دادههای سرعت باد از دو منبع اصلی گردآوری شده است: نخست، دادههای ماهوارهای مدل MERRA-2 متعلق به ناسا طی بازه زمانی ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۲؛ و دوم، دادههای ایستگاههای سینوپتیک سازمان هواشناسی. این اطلاعات در نرمافزار GIS تحلیل شده و سرعت باد در ارتفاعات مختلف (۸، ۱۰، ۱۵، ۲۵، ۳۵، ۴۰ و ۵۰ متر) محاسبه شده است. سپس با ترسیم نقشههای پهنهبندی، مناطق به سه گروه «کاملاً مناسب»، «مناسب» و «نامناسب» برای نصب توربین تقسیم شد.
براساس یافتههای این مطالعه، بیش از ۶۰ درصد از منطقه مورد مطالعه دارای میانگین سرعت باد بالاتر از ۵ متر بر ثانیه بود که آستانه تولید برق اقتصادی محسوب میشود. همچنین مشخص شد ماههای زمستان بیشترین سرعت باد و پاییز کمترین سرعت را دارند.

این مقاله نتیجه میگیرد که نواحی مرتفع و باز در استانهای اردبیل، آذربایجان شرقی و غربی و زنجان، از نظر سرعت باد ظرفیت مناسبی برای نصب توربینهای بادی کوچک دارند. همچنین، استانهای اردبیل و آذربایجان شرقی بیشترین پتانسیل را دارند و مناطقی مانند چالدران، مهاباد و میاندوآب نیز شرایط مطلوبی برای نصب این توربینها نشان میدهند. البته بهدلیل تفاوت دادههای ماهوارهای و ایستگاهی و لزوم مطالعات بلندمدت، تصمیمگیری نهایی نیازمند پایشهای محلی دقیقتر است.
پژوهشگران توصیه کردهاند که نصب توربینها بیشتر در مناطق بیرون شهری مانند مزارع و دامداریها انجام شود تا از مشکلات زیرساختی و آلودگی صوتی جلوگیری شود. این مقاله نشان میدهد بهرهگیری از ظرفیت بادی شمالغرب ایران میتواند به کاهش وابستگی به شبکه برق و حرکت بهسمت توسعه پایدار کمک کند.
More Stories
معرفی مقاله: بررسی تجارب موفق جهانی استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر با رویکرد توسعه پایدار مناطق شهری در ادبیات جهانی
معرفی مقاله: مکانیابی و بهینهسازی نیروگاه تجدیدپذیر ترکیبی در اقلیم خشک و نیمهخشک؛ مطالعه موردی: خراسان جنوبی
معرفی مقاله: مروری بر انواع سامانههای ذخیرهسازی انرژی