محیط زیست

هشدار نسبت به وضعیت آب؛ بیش از ۵۰ شهر در تنش آبی قرار دارند

کشور ما با یکی از شدیدترین بحران‌های آبی تاریخ خود مواجه است. آمارهای رسمی نشان می‌دهد منابع آب تجدیدپذیر ایران از ۱۳۲ میلیارد مترمکعب در دهه ۱۳۷۰ به کمتر از ۹۰ میلیارد مترمکعب کاهش یافته که کاهشی نگران‌کننده بیش از ۳۰ درصدی را نشان می‌دهد. این درحالی است که میانگین دمای کشور در پنج دهه گذشته ۱.۶ درجه سانتی‌گراد افزایش یافته و الگوی بارش‌ها به‌شدت تغییر کرده است.

به گزارش کلین پست، بررسی آخرین آمار تا ۲۱ تیرماه نشان می‌دهد تنها ۴۶ درصد از ظرفیت مخازن سدها پر شده و ۱۸ سد مهم کشور کمتر از ۲۰ درصد آب ذخیره دارند. ورودی آب به سدها با کاهش ۴۳ درصدی نسبت به سال گذشته به ۲۲.۴۳ میلیارد مترمکعب رسیده و حجم آب موجود در مخازن نیز ۲۶ درصد کاهش یافته است. بارندگی‌های کشور نسبت به میانگین بلندمدت ۳۹ درصد و نسبت به سال گذشته ۴۰ درصد کاهش نشان می‌دهد.

تهران در وضعیت هشدار

پایتخت کشور در میان ۵۲ شهری قرار دارد که در وضعیت تنش آبی شدید به‌سر می‌برند. کاهش ورودی آب به سدهای پنج‌گانه تهران شامل لتیان، ماملو، لار، طالقان و امیرکبیر، همراه با افزایش مصرف در ماه‌های گرم، شرایطی شکننده را برای تأمین آب شرب ۱۵ میلیون نفر جمعیت این کلان‌شهر ایجاد کرده است.

راهکارهای فوری و بلندمدت

در پاسخ به این بحران، ۱۹۲ پروژه مدیریت تنش آبی در مناطق شهری و روستایی کشور آغاز شده است؛ اما کارشناسان هشدار می‌دهند بدون مشارکت جدی مردم در کاهش ۱۵ تا ۲۰ درصدی مصرف، این پروژه‌ها به‌تنهایی کافی نخواهد بود. در بلندمدت، نیازمند بازنگری اساسی در حکمرانی آب، اصلاح الگوی کشت، سرمایه‌گذاری در بازچرخانی آب و مقابله با هدررفت در شبکه‌های آبی هستیم.

صرفه‌جویی در مصرف آب به‌ویژه در فصل تابستان باید به یک فرهنگ عمومی تبدیل شود. هر خانواده ایرانی با کاهش مصرف روزانه خود می‌تواند سهمی حیاتی در گذر از این بحران داشته باشد. این مشارکت مردمی همراه با برنامه‌ریزی دقیق مسئولان، تنها راه نجات از شرایط فعلی است.

بحران آب به نقطه عطفی در تاریخ معاصر ایران تبدیل شده است. تصمیمات امروز ما درباره این منبع حیاتی، سرنوشت نسل‌های آینده را رقم خواهد زد. زمان آن رسیده که آب را نه به عنوان کالایی بی‌پایان، بلکه به‌عنوان گرانبهاترین سرمایه ملی ببینیم و از هر قطره آن به بهترین شکل محافظت کنیم.

همچنین بخوانید: زمین به مرحله خطرناکی از گرمایش جهانی وارد شده است