برای انتخاب، طراحی و بهرهبرداری درست از یک سیستم خورشیدی، آشنایی با دیتاشیت پنل خورشیدی ضروری است. در این برگه مشخصات، با توجه به جنبههای فنی محصول، اطلاعات ارزشمندی ازجمله ویژگیهای الکتریکی، مکانیکی، حرارتی و شرایط عملکرد پنل درج شدهاند. در این مطلب از کلینپست شما را با پارامترهای مختلف درجشده در دیتاشیت پنل خورشیدی آشنا میکنیم.
دیاگرام مکانیکی پنل خورشیدی (Mechanical Diagram)

در دیتاشیت پنل خورشیدی، شکل و ابعاد کلی هر پنل در یک دیاگرام شماتیک نمایش داده میشود که شامل اندازه طول، عرض، ضخامت و محل سوراخهای نصب است. این دیاگرام به نصابها و طراحان سازه کمک میکند تا جانمایی دقیق، سازه نگهدارنده و فاصله بین پنلها را بهدرستی محاسبه و اجرا کنند.
در دیتاشیتهای مختلف، اطلاعات الکتریکی و مکانیکی معمولاً در قالب جدولهایی با دستهبندیها و عنوانهای متفاوت ارائه میشوند که بسته به برند و طراحی هر شرکت متغیر است. ما برای سادهسازی، تمام این پارامترها را در دو دسته اصلی پارامترهای مکانیکی و الکتریکی ارائه کردهایم.
پارامترهای مکانیکی (Mechanical Specifications)
این پارامترها نقش مهمی در نصب اصولی، طراحی دقیق سازه نگهدارنده و عملکرد طولانیمدت سازههای خورشیدی دارند و کمک میکنند تا سازههایی دقیق و سازگار با مشخصات پنل طراحی کنیم.
- Number of Cells: تعداد سلولهای خورشیدی در پنل (مثلاً ۶۰ یا ۷۲ سلولی)؛ بر ولتاژ و ابعاد تأثیر دارد.
- Cell Type: نوع سلول خورشیدی (مونوکریستال، پلیکریستال، فیلم نازک و…).
- Glass Coating: پوشش ضدانعکاس روی شیشه؛ برای بهبود جذب نور.
- Frame Material: جنس فریم (مثلاً آلومینیوم آنودایز شده)؛ برای استحکام و نصب آسان.
- Weight: وزن پنل؛ برای انتخاب پایه و بارگذاری سازه.
- Junction Box: جعبه اتصالات در پشت پنل؛ شامل دیودهای بایپس و محل اتصال کابلها.
- Cable and Connectors: نوع کابل و کانکتور (MC4، طول کابلها( برای اتصال ایمن به سیستم.
- Module Dimensions (Length × Width × Height): اندازههای پنل به میلیمتر؛ برای طراحی سازه و چینش.
- Bifaciality: نسبت راندمان قسمت رویی پنل به پشتی پنل خورشیدی در پنلهای دوطرفه یا دابل گلس.
- Encapsulation: ماده عایقکننده سلولها از فضای بیرون از نفوذ گردوغبار به داخل سلولها جلوگیری میکند، معمولاً EVA (اتیلن ونیل استات).
- Back Cover: فرم صفحه پشتی پنل خورشیدی که پشت سلولها نصب میشود.
- Hail Resistance: مقاومت در برابر تگرگ.
- Mechanical and Waind Load (Maximum Static Load): بار مکانیکی قابل تحمل برای تحمل برف و باد سنگین.
- Operating Temperature Range: بازه دمایی عملکرد؛ نشاندهنده مقاومت پنل در شرایط اقلیمی مختلف.
- Maximum Series Fuse: حداکثر آمپر فیوزی است که سر راه پنل خورشیدی قرار میگیرد و از اتصال کوتاه و عبور جریان بیشازحد از هر پنل خورشیدی جلوگیری میکند.
- Application Class: کلاس کاربرد پنل خورشیدی براساس استانداردهای ایمنی (مانند IEC 61730) که نشاندهنده نوع محیط قابل استفاده پنل است؛ معمولاً Class A برای سیستمهای متصل به شبکه با ولتاژ بالا استفاده میشود.
- Packing configuration: نحوه بستهبندی پنلها برای حملونقل و انبارداری؛ شامل تعداد پنلها در هر کارتن و تعداد کارتنها در هر پالت یا کانتینر.
- Laoding Capacity: ظرفیت بارگیری پنلها در کانتینر یا وسیله حملونقل.
پارامترهای الکتریکی (Electrical Parameters)
مشخصات الکتریکی پنل خورشیدی معمولاً براساس شرایط استاندارد تست (STC) اندازهگیری میشوند؛ شرایطی شامل تابش ۱۰۰۰ وات بر مترمربع، دمای ۲۵ درجه سانتیگراد و جرم نوری ۱.۵. علاوهبراین، تست دیگری با نام NOCT نیز وجود دارد که عملکرد پنل را در شرایط طبیعیتر و واقعیتر بررسی میکند. پارامترهای الکتریکی (مثل توان خروجی، ولتاژ و جریان) مبنای اصلی برای مقایسه پنلها و طراحی دقیق سیستمهای خورشیدی هستند. بررسی آنها برای انتخاب صحیح تجهیزات و تضمین عملکرد بهینه، ضروری است.
- Maximum Power (Pmax): بیشینه توان خروجی پنل تحت شرایط استاندارد (معمولاً وات) که معیار اصلی عملکرد پنل است.
- Maximum operating Voltage (Vmp): ولتاژی که در آن پنل بیشترین توان را تولید میکند؛ برای تنظیم ولتاژ خروجی کاربرد دارد.
- Maximum operating Current (Imp): جریانی که در آن پنل بیشترین توان را تولید میکند؛ برای طراحی سیستم بهینه مهم است.
- Open Circuit Voltage (Voc): ولتاژ پنل زمانی که مدار باز است؛ برای تعیین حداکثر ولتاژ سیستم استفاده میشود.
- Short Circuit Current (Isc): جریان پنل زمانی که دو سر آن اتصال کوتاه است؛ نشاندهنده بیشینه جریان در شرایط تابش کامل است.
- (%) Module Efficiency: درصد تبدیل انرژی خورشید به برق؛ بازده یا راندمان کلی پنل.
- Power Tolerance: دامنه انحراف مجاز توان نسبت به مقدار اسمی؛ نشاندهنده دقت تولید کارخانهای.
- Maximum System Voltage: بیشینه ولتاژ مجاز برای اتصال پنل در یک سیستم؛ محدودیت ایمنی طراحی.
- Temperature Coefficient (Pmax, Voc, Isc): ضریب دمایی؛ درصد افت توان، ولتاژ یا جریان بهازای هر درجه افزایش دما.
- MPP Voltage Range (MPPT): بازه ولتاژ مناسب برای ردیاب نقطه حداکثر توان (MPPT)؛ برای هماهنگی با اینورتر.
- STC: شرایط استاندارد آزمون برای ارزیابی عملکرد پنل شامل تابش ۱۰۰۰ وات بر مترمربع، دمای سلول ۲۵ درجه سلسیوس، و جرم نوری ۱.۵؛ برای مقایسه عددی توان پنلها در شرایط یکسان استفاده میشود.
- NOCT (Nominal Operating Cell Temperature): دمای اسمی عملکرد سلول در شرایط واقعی شامل پارامترهای میزان تابش (۸۰۰ وات بر مترمربع)، دمای محیط (۲۰ درجه سلسیوس) و سرعت باد (۱ متر بر ثانیه)؛ برای پیشبینی عملکرد واقعی پنل در فضای باز.
سایر پارامترها
- Fire Rating: درجه مقاومت در برابر آتش؛ برای رعایت استانداردهای ایمنی ساختمان.
- Certifications: استانداردهای بینالمللی؛ مثل IEC 61215, IEC 61730, UL 1703
- Warranty: گارانتی عملکرد (مثلاً ۲۵ سال عملکرد و ۱۰ سال محصول)؛ عامل مهم در انتخاب برند.
- IP Rating (e.g. IP67): سطح محافظت جعبه اتصال در برابر گردوغبار و آب.
در زمان خرید پنل خورشیدی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟ | راهنمای خرید پنل خورشیدی
نمودارهای دیتاشیت پنل خورشیدی

این نمودارها مقاومت الکتریکی و توان خروجی پنل خورشیدی را در شرایط استاندارد (دمای ۲۵ درجه و تابش ۱۰۰۰ وات بر مترمربع) با شرایط واقعی مقایسه میکنند.
More Stories
پنجره خورشیدی چیست؟ | نحوه عملکرد، انواع، کاربردها و مزایای پنجره فوولتاییک
سیستمهای فتوولتاییک خورشیدی و حرارتی خورشیدی چه تفاوتی دارند؟
شارژکنترلر چیست؟ | تفاوت شارژکنترلرهای MPPT و PWM