تحلیل تازه گروه مشاوره بوستون (Boston Consulting Group) نشان میدهد که دیگر نمیتوان یک استراتژی واحد برای گذار انرژی در جهان متصور شد. براساس این گزارش، چین با خودروهای برقی سهم بیشتری از بازار انرژی را جذب میکند، اروپا میان اهداف زیستمحیطی و شکاف تقاضا گرفتار شده و آمریکا به هیبریدها روی آورده است. این روند پیچیده، آینده تقاضای نفت و برق را با چالشهای بیشتری مواجه خواهد کرد.
گزارش «تغییر مسیر: استراتژیهای خودروی برقی در آمریکا، اروپا و چین» تصویری چندمسیره از آینده این صنعت ارائه میدهد. برخلاف پیشبینیهای قبلی که از رشد یکپارچه در سطح جهان حکایت داشتند، این تحلیل نشان میدهد مسیر پذیرش خودروهای برقی در سه بازار کلیدی جهان از یکدیگر واگرا شده است.
چین؛ قطب اصلی خودروهای برقی
برایناساس، چین بهعنوان قطب اصلی خودروهای انرژی نو شناخته میشود که در سال ۲۰۲۴، ۴۵ درصد از فروش خودروهای سبک این کشور را به خود اختصاص دادهاند. پیشبینی میشود سهم خودروهای پلاگین تا سال ۲۰۳۰ به ۸۰ درصد برسد. رقابت شدید داخلی، نوآوری سریع در فناوری باتری و زنجیره تأمین بالغ و مقرونبهصرفه، به شرکتهای چینی این امکان را داده است که خودروهای برقی باکیفیت و با قیمتی رقابتی نسبت به معادلهای بنزینی خود عرضه کنند.
در حال حاضر، خودروهای تمامبرقی (BEV) در بسیاری از موارد به نقطه برابری قیمت با خودروهای بنزینی و دیزلی (ICE) دست یافتهاند. این دستاورد مهم، نتیجه سرمایهگذاریهای گسترده در توسعه فناوری باتری، بهبود فرایندهای تولید و ایجاد زنجیره تأمین کارآمد بوده است. شرکتهای چینی که پیشتاز این عرصه هستند، تنها به بازار داخلی محدود نماندهاند و با سرعت قابل توجهی در حال گسترش حضور جهانی خود از طریق توسعه صادرات و ایجاد خطوط تولید محلی در مناطق مختلف جهان هستند.
این راهبرد بینالمللیسازی، بهویژه در مناطق مهمی مانند آسیای جنوب شرقی و اروپا با شدت بیشتری دنبال میشود. هدف از این اقدام، نهتنها مقابله با موانع تعرفهای و محدودیتهای تجاری است، بلکه ایجاد پایگاههای تولیدی در نزدیکی بازارهای هدف، امکان پاسخگویی سریعتر به نیازهای مشتریان محلی و کاهش هزینههای لجستیک را نیز فراهم میکند. علاوه بر این، ایجاد تأسیسات تولیدی در مناطق مختلف جهان، به شرکتهای چینی این امکان را میدهد که از مزایای تجاری توافقنامههای منطقهای بهرهمند شده و حضور پایدار و بلندمدت خود در بازارهای جهانی را تضمین کنند.
بازار خودروهای برقی در اروپا
در مقابل، بازار اروپا بهشدت تحت تأثیر اهداف نظارتی قرار دارد و با موانع جدی روبهروست. پیشبینی میشود پس از سال ۲۰۳۰ شکافی میان تقاضای طبیعی بازار و اهداف تعیینشده توسط رگولاتوری ایجاد شود که تا سال ۲۰۳۵ به ۴ میلیون دستگاه خودروی برقی در سال خواهد رسید. همچنین شکاف شمال-جنوب در پذیرش خودروهای برقی، که در آن کشورهای اسکاندیناوی پیشتاز و کشورهای جنوب و شرق اروپا عقب هستند، یک ریسک برای اهداف زیستمحیطی اتحادیه اروپا محسوب میشود. همزمان، نفوذ شرکتهای چینی در حال افزایش است؛ این شرکتها در نیمه اول سال ۲۰۲۵ حدود ۷ تا ۸ درصد از بازار خودروهای تمام برقی اروپا را به دست آوردند.
رشد کند خودروهای برقی در بازار آمریکا
بازار آمریکا نیز با رشد کند خودروهای برقی مواجه شده و تمرکز بهسمت خودروهای هیبریدی در حال تغییر است. تغییرات سیاستهای فدرال، عدم عرضه کافی خودروهای برقی در بخش اقتصادی و مشکل افت ارزش سریع از موانع اصلی در این بازار هستند. پیشبینی میشود فروش خودروهای تمامهیبرید از ۱۵ درصد در سال ۲۰۲۵ به ۲۸ درصد تا سال ۲۰۳۰ افزایش یابد.
چشمانداز آینده
براساس پیشبینیهای این گزارش، تا سال ۲۰۳۰ خودروهای تمامبرقی ۳۳ درصد از فروش جهانی، خودروهای هیبریدی ۲۷ درصد و خودروهای احتراق داخلی ۴۰ درصد از بازار را در اختیار خواهند داشت. تا سال ۲۰۳۵ سهم خودروهای تمام برقی به ۵۵ درصد خواهد رسید که نشاندهنده روند تدریجی گذار از سوختهای فسیلی است.
براساس این گزارش، دوران تدوین یک استراتژی جهانی واحد به پایان رسیده و چشمانداز آینده بهشدت قطبیشده خواهد بود. شرکتهای خودروسازی و سیاستگذاران حوزه انرژی باید استراتژیهای خود را بهصورت منطقهای و متناسب با شرایط هر بازار تنظیم کنند. این واگرایی، پیشبینی آینده تقاضای جهانی نفت و برق را دشوارتر از همیشه میسازد.
بیشتر بخوانید: خودروهای برقی ناترازی برق را افزایش نمیدهند