آژانس بینالمللی انرژی (IEA) اعلام کرد که تجمع گردوغبار، آلودگی و زبالههای زیستی روی پنلهای خورشیدی باعث کاهش بازدهی جهانی این سامانهها بین ۴ تا ۷ درصد میشود؛ موضوعی که سالانه میلیاردها یورو زیان مالی برای صنعت خورشیدی بههمراه دارد و ضرورت اجرای راهکارهای پیشگیرانه و متناسب با شرایط هر منطقه را بیش از پیش آشکار میسازد.
در برگه اطلاعات منتشرشده از سوی IEA-PVPS تأکید شده است که آلودگی سطحی پنلها یکی از مهمترین عوامل افت عملکرد نیروگاههای خورشیدی در سراسر جهان به شمار میرود. به گفته این نهاد، طیفی از آلودگیها، از رسوبات طبیعی ناشی از گردوغبار معدنی و نمک دریا گرفته تا ذرات آلاینده انسانی مانند انتشارهای صنعتی و دود خودروها و همچنین تجمع ذرات بزرگتر و آلودگیهای زیستی مانند برگ درختان و فضولات پرندگان بخشی از این مشکل محسوب میشود.
چالش تشدیدشونده آلودگی پنلهای خورشیدی با تغییرات اقلیمی

براساس گزارش IEA-PVPS، تغییرات اقلیمی میتواند مشکل آلودگی پنلهای خورشیدی را جدیتر کند. رخدادهایی مانند خشکسالی و طوفانهای گردوغبار ازجمله عواملی هستند که خطر آلودگی را افزایش داده و نیاز به راهکارهای پیشگیرانه و مدیریتشده را دوچندان میکنند.
این نهاد تأکید میکند که هیچ راهکار واحدی برای مقابله با آلودگی وجود ندارد و استراتژیهای کاهش باید متناسب با شرایط محلی و ویژگیهای هر سایت طراحی شوند. در حالی که شستشوی پنلها رایجترین روش مقابله است، IEA-PVPS توصیه میکند که اقدامات پیشگیرانه باید از مرحله طراحی و پیش از بهرهبرداری آغاز شوند؛ ازجمله بهکارگیری طرحهایی که تسهیلکننده عملیات شستشو باشند.
مروری بر پوششهای ضدگردوخاک برای بهبود عملکرد پنلهای فوتوولتائیک
همچنین، فناوریهای پاکسازی باید براساس عواملی مانند دسترسی به منابع آب، نوع طراحی سامانه و محدودیتهای بودجه انتخاب شوند. برنامه زمانبندی شستوشو نیز باید بهگونهای بهینه شود که میان درآمد حاصل از انرژی بازیابیشده و هزینههای عملیاتی تعادل ایجاد کند، چراکه شستشوی بیش از حد میتواند منجر به افزایش هزینههای غیرضروری شود.
استارتاپ سولارکلینو از جدیدترین ربات شستشوی پنلهای خورشیدی رونمایی کرد
راهنمایی برای پایش و پیشبینی آلودگی پنلهای خورشیدی
براساس برگه اطلاعات منتشرشده، پایش و پیشبینی آلودگی پنلها بخش مهمی از راهکارهای مقابله با آن است. این نهاد توصیه میکند که روشهای اندازهگیری، جمعآوری و پردازش دادهها مطابق با بهترین استانداردهای علمی انتخاب شوند تا دقت مورد انتظار در نتایج تضمین شود.
این کار حاصل همکاری دو کارگروه تخصصی IEA-PVPS است: کارگروه ۱۳ که بر قابلیت اطمینان و عملکرد سامانههای فتوولتائیک تمرکز دارد و کارگروه ۱۶ که دادههای منابع خورشیدی برای کاربردهای مقیاس بزرگ و نفوذ بالا را پوشش میدهد.
دانشمندان چینی نیز اعلام کردند که زاویه نصب پنلها (زاویه شیب) بیشترین تأثیر را بر میزان افت توان ناشی از آلودگی دارد.
بیشتر بخوانید: راهنمای جامع تمیز کردن و نگهداری از پنلهای خورشیدی