توسط : پژوهش جدید نشان میدهد ردپای زیستمحیطی هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۵ بهحدی رسیده که از نظر آلودگی کربنی با کلانشهری مانند نیویورک برابری میکند و میزان مصرف آب آن معادل کل آبی است که انسانها در سراسر جهان از طریق بطریهای پلاستیکی مینوشند!
آلودگی کربنی و مصرف انرژی هوش مصنوعی
به گزارش ورج، درحالیکه کاربران سرگرم تولید متن، تصویر و کد با چتباتهای هوش مصنوعی هستند، زیرساختهای عظیم این فناوری در پشت صحنه، فشار بیسابقهای بر منابع حیاتی زمین وارد میکنند. پژوهشگران برآورد کردهاند که سامانههای هوش مصنوعی در ۲۰۲۵ بین ۳۱۲.۵ تا ۷۶۴.۶ میلیارد لیتر آب مصرف کردهاند؛ آبی که عمدتاً برای خنکسازی دیتاسنترها و تولید برق موردنیاز این تأسیسات بهکار رفته است.
از نظر انرژی، تقاضای جهانی برق برای پردازشهای مرتبط با هوش مصنوعی به حدود ۲۳ گیگاوات رسیده؛ رقمی که حتی از مصرف برق کل شبکه استخراج بیتکوین در سال ۲۰۲۴ نیز فراتر میرود!
پیامد مستقیم این مصرف گسترده انرژی، تولید سالانه ۳۲ تا ۸۰ میلیون تن دیاکسیدکربن است؛ میزانی که با آلایندگی سالانه شهر نیویورک (حدود ۵۰ میلیون تن) قابل مقایسه است.
مصرف آب هوش مصنوعی
مصرف آب در صنعت هوش مصنوعی دو منبع اصلی دارد: خنکسازی مستقیم سرورها و تولید غیرمستقیم برق.
پردازندههای قدرتمند مورد استفاده در مدلهای هوش مصنوعی گرمای بسیار زیادی تولید میکنند و برای جلوگیری از آسیب، به سامانههای خنککننده مبتنی بر آب وابستهاند. از سوی دیگر، نیروگاههایی که برق این دیتاسنترها را تأمین میکنند، بهویژه نیروگاههای فسیلی، خود به حجم قابلتوجهی آب برای خنکسازی و تولید بخار نیاز دارند.
پژوهشگران تأکید میکنند گسترش دیتاسنترهای مرتبط با هوش مصنوعی مولد، به افزایش ساخت نیروگاههای جدید منجر شده و این چرخه، مصرف آب و انتشار گازهای گلخانهای را تشدید میکند.
یکی از چالشهای اصلی این پژوهش، نبود شفافیت از سوی شرکتهای بزرگ فناوری مانند گوگل، مایکروسافت و آمازون است. این شرکتها معمولاً گزارشهای کلی درباره پایداری و مصرف انرژی منتشر میکنند، اما سهم دقیق هوش مصنوعی از این مصرف را مشخص نمیکنند. در نتیجه، پژوهشگران ناچار بودهاند با استفاده از روشهای غیرمستقیم، ازجمله تحلیل گزارشهای مالی، تماسهای کنفرانسی و برآورد حجم سختافزار تولیدشده، به این اعداد دست یابند.
این کمبود شفافیت، هزینه واقعی زیستمحیطی ادغام هوش مصنوعی در زندگی روزمره را تا حد زیادی از دید عموم پنهان میکند.
پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا نیز معتقدند این برآوردها محافظهکارانه است، زیرا اثرات زنجیره تأمین و حجم فزاینده زبالههای الکترونیکی در آن لحاظ نشدهاند.
در ایالات متحده، که میزبان بیشترین تعداد دیتاسنترهای جهان است، مخالفتهای محلی با ساخت مراکز جدید بهدلیل نگرانی از کمبود آب و برق رو به افزایش است.
اکنون پرسش مطرح است: آیا رفاه و سهولتی که هوش مصنوعی به زندگی انسان میآورد، ارزش فشار فزاینده بر منابع حیاتی آب و تشدید بحران گرمایش زمین را دارد؟
نتایج این پژوهش در نشریه علمی Patterns منتشر شده است.
