توسط : چین با سرعتی بی‌سابقه درحال ادغام منابع انرژی توزیع‌شده در شبکه برق ملی خود است؛ اقدامی که می‌تواند به الگویی جهانی برای گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر و ایجاد شبکه‌های هوشمند تبدیل شود.
منابع انرژی توزیع‌شده (DERs) شامل سامانه‌های خورشیدی پشت‌بامی، توربین‌های بادی کوچک، واحدهای تولید همزمان برق و حرارت، ایستگاه‌های شارژ خودروهای برقی و سامانه‌های ذخیره‌سازی لیتیومی هستند که در نقاط مختلف چین نصب و به‌صورت یکپارچه و هوشمند مدیریت می‌شوند.
براساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، چین طی یک دهه گذشته ساختار انرژی خود را از یک سیستم متمرکز مبتنی بر سوخت‌های فسیلی به شبکه‌ای چندمنبعی و کم‌کربن تغییر داده است. اجرای طرح‌های «انرژی اینترنت» و «شبکه برق هوشمند ملی» از سال ۲۰۱۶، زمینه کنترل میلیون‌ها منبع کوچک انرژی و مدیریت بلادرنگ تولید و مصرف را فراهم کرده است.
در حال حاضر بیش از ۶۰ درصد ظرفیت خورشیدی نصب‌شده در چین به پروژه‌های کوچک‌مقیاس اختصاص دارد و تنها در سال ۲۰۲۴ بیش از ۵۰ گیگاوات به این ظرفیت افزوده شده است. همچنین، رشد بیش از ۲۰ میلیون خودروی برقی در کشور، امکان استفاده از آن‌ها به‌عنوان منابع ذخیره و پشتیبان شبکه را ممکن کرده است.
چین در آستانه تبدیل‌شدن به قطب اصلی خودروهای برقی
شرکت شبکه دولتی برق چین برای مدیریت این سیستم پیچیده، پلتفرم داده‌محور New Energy Cloud را توسعه داده است؛ سامانه‌ای که داده‌های میلیون‌ها نقطه تولید و مصرف برق را به‌صورت لحظه‌ای پردازش کرده و با کمک هوش مصنوعی تعادل شبکه را حفظ می‌کند.
با وجود این پیشرفت‌ها، نوسانات تولید انرژی خورشیدی و بادی، نبود استانداردهای فنی یکپارچه و دشواری پیش‌بینی الگوهای مصرف محلی از مهم‌ترین چالش‌های باقی‌مانده‌اند. چین برای حل این مسائل، پروژه‌های آزمایشی در استان‌های شان‌دونگ، گوانگ‌دونگ و جیانگ‌سو را با هدف توسعه مدل‌های کنترل تطبیقی و ذخیره‌سازی ترکیبی انرژی آغاز کرده است.
در سطح سیاست‌گذاری نیز، ایجاد بازارهای محلی انرژی و قیمت‌گذاری برق انعطاف‌پذیر به تولیدکنندگان کوچک اجازه می‌دهد برق مازاد خود را به شبکه بفروشند؛ اقدامی که به شکل‌گیری بازاری رقابتی و غیرمتمرکز در بخش برق منجر می‌شود.
کارشناسان معتقدند ادغام موفق منابع انرژی توزیع‌شده در چین، نه‌تنها وابستگی به زغال‌سنگ را کاهش می‌دهد، بلکه مسیر دستیابی به هدف کربن خنثی تا سال ۲۰۶۰ را هموار کرده و زمینه را برای نوآوری‌های بزرگ در حوزه ذخیره‌سازی انرژی، تحلیل داده‌های کلان و هوش مصنوعی فراهم می‌سازد.
به باور تحلیلگران، تجربه چین نشان می‌دهد گذار به شبکه‌های هوشمند صرفاً یک تحول فناورانه نیست؛ بلکه نیازمند هم‌افزایی میان سیاست‌گذاری، سرمایه‌گذاری و مشارکت عمومی است—چشم‌اندازی که تولید و مصرف برق را از نیروگاه‌های بزرگ فراتر برده و همکاری میلیون‌ها منبع کوچک، هوشمند و خودکار را ممکن می‌سازد.
