توسط : بازار برق اروپا شاهد رکوردی تازه در ساعات قیمت منفی انرژی است؛ هلند در هشت ماه نخست ۲۰۲۵ بیش از کل سال گذشته قیمت‌های منفی ثبت کرده و آلمان نیز از مرز ارقام ۲۰۲۴ عبور کرده است. تحلیلگران می‌گویند افزایش تولید انرژی خورشیدی، تغییرات دما و کاهش تقاضا از دلایل اصلی این روند هستند؛ روندی که ضمن ایجاد چالش برای بازار برق، فرصت‌های تازه‌ای برای ذخیره‌سازی، انعطاف‌پذیری تقاضا و قراردادهای نوین انرژی فراهم کرده است.
به گزارش pv magazine، هلند در ۲۰۲۵ رکورد تازه‌ای در ساعات قیمت منفی انرژی ثبت کرده است. براساس داده‌های شرکت مشاوره انرژی Stratergy، این کشور تنها در هشت ماه نخست سال جاری با ۴۷۴ ساعت قیمت منفی مواجه شد؛ رقمی که از کل ساعات ثبت‌شده در سال ۲۰۲۴ (۴۵۸ ساعت) نیز بیشتر است.
(قیمت منفی انرژی زمانی رخ می‌دهد که تولید برق از تقاضا بیشتر باشد و تأمین‌کنندگان برای تخلیه شبکه مجبور شوند به خریداران پول بدهند تا برق مصرف کنند. افزایش این ساعات نشان‌دهنده مازاد تولید و امکان بهره‌برداری از انرژی اضافی از طریق ذخیره‌سازی یا استفاده انعطاف‌پذیر است، درحالی‌که کاهش آن معمولاً به معنای تعادل بهتر عرضه و تقاضا و کاهش فشار بر شبکه است.)
بازار برق هلند زیر فشار انرژی پاک
به گفته «یان ویلم زوانگ»، تحلیلگر Stratergy، در ماه ژوئن (خرداد-تیر) ۱۲۷ ساعت قیمت منفی ثبت شده، درحالی‌که این رقم در ژوئیه (تیر-مرداد) به ۱۲ ساعت کاهش یافته است: «مهم‌ترین دلیل این تفاوت، کاهش میزان تولید برق خورشیدی است و همبستگی میان تولید خورشیدی و ساعات قیمت منفی به‌طور فزاینده‌ای درحال تقویت است.»
زوانگ در تحلیل خود عامل دیگری را نیز مؤثر دانست: دما. به گفته وی، با افزایش دما، تقاضا برای سرمایش بیشتر می‌شود، درحالی‌که بازدهی پنل‌های خورشیدی و همچنین نیروگاه‌های فسیلی کاهش پیدا می‌کند.
براساس داده‌ها، میانگین قیمت در ساعات منفی تا پایان ماه اوت سال جاری ۱۴.۰۵- یورو (معادل ۱۶.۴۷- دلار) به‌ازای هر مگاوات‌ساعت بوده است؛ این درحالی است که میانگین کامل سال ۲۰۲۴ حدود ۱۸.۶۰- یورو بر مگاوات‌ساعت بود.
زوانگ می‌گوید افزایش ساعات با قیمت منفی نشان می‌دهد که طراحی بازار برق به‌درستی کار می‌کند و این موضوع نه‌تنها چالش‌ها، بلکه فرصت‌هایی را نیز به‌همراه دارد: «بازیگرانی که بتوانند انعطاف‌پذیری را سازمان‌دهی کنند و پیش‌بینی دقیقی داشته باشند، می‌توانند ارزش قابل‌توجهی کسب کنند.»
او درباره اینکه هلند چگونه می‌تواند با افزایش ساعات قیمت منفی مواجه شود، پیشنهاد کرد: افزایش انعطاف‌پذیری تقاضا، استفاده از باتری‌ها، الکترولایزرها و ذخیره‌سازی حرارتی برای جذب مازاد برق، و همچنین مدیریت عرضه از طریق کاهش عمدی تولید (Curtailment) و قراردادهای خرید برق انعطاف‌پذیر.
این روند فقط محدود به هلند نیست و در سایر بازارهای انرژی اروپا نیز مشاهده می‌شود. آلمان تا تاریخ ۲۴ اوت سال جاری، ۴۵۳ ساعت قیمت منفی در بازار انرژی ثبت کرده است؛ رقمی که از کل ساعات قیمت منفی ثبت‌شده در طول سال ۲۰۲۴ فراتر رفته است.
بیشتر بخوانید: رتبه‌بندی کشورهایی با بیشترین ظرفیت نصب‌شده انرژی خورشیدی
