محققان روش نوآورانهای برای بازیافت شیمیایی پلاستیک PET ارائه کردهاند که میتواند تحول بزرگی در مدیریت زبالههای پلاستیکی ایجاد کند. در این روش از کاتالیزور آهن که هم ارزان و هم فراوان است، همراه با الکلها برای تجزیه پلیاتیلن ترفتالات استفاده میشود.
بحران زبالههای پلاستیکی در جهان هر روز ابعاد تازهتری پیدا میکند. درحالیکه بخش زیادی از این زبالهها بهجای بازیافت، سوزانده میشوند و به آلودگی بیشتر هوا دامن میزنند، تنها مقدار اندکی از پلاستیکها جمعآوری و به مواد جدید تبدیل میشوند. حالا گروهی از محققان ژاپنی روشی نوآورانه و بسیار کارآمد ارائه کردهاند که میتواند بازیافت پلاستیک را متحول کند.
به گزارش Phys، پژوهشگران دانشگاه متروپولیتن توکیو موفق شدهاند شیوهای بهینه و مقرونبهصرفه برای تجزیه شیمیایی پلیمر پلیاتیلن ترفتالات (PET) ارائه دهند؛ پلاستیکی که در ساخت بطریهای نوشیدنی، منسوجات، پرده، فرش و بستهبندی کاربرد گستردهای دارد. این روش با استفاده از الکلها و یک کاتالیزور آهن که هم ارزان و هم فراوان است، پلیمر PET را به مواد اولیه ارزشمند تبدیل میکند.
درحالحاضر بیشتر بازیافت بطریهای PET از طریق بازیافت مکانیکی انجام میشود؛ یعنی جمعآوری و استفاده مجدد. اما کیفیت مواد بازیافتی در این روش کاهش پیدا میکند و قابلیت استفاده در محصولات جدید را ندارد. به همین دلیل، بازیافت شیمیایی که مبتنی بر شکستن پیوندهای مولکولی و بازگرداندن مواد اولیه است، به عنوان روشی جذابتر مطرح شده است. با این حال، شیوههای سنتی بازیافت شیمیایی، نیازمند دماهای بسیار بالا و استفاده از اسیدها یا بازهای قوی هستند که هم هزینهبر و هم برای محیطزیست مضرند.
راهکار جدید پژوهشگران ژاپنی این محدودیتها را برطرف کرده است. در این روش که بدون استفاده از اسید و باز انجام میشود، PET در حضور کاتالیزور آهن و الکل، بهطور انتخابی به مشتقات ارزشمند ترفتالیک اسید مانند DMT، DET و BHET تجزیه میشود. این فرایند حتی در مقیاس صنعتی نیز عملکرد فوقالعادهای داشته و بازدهی آن بین ۹۹.۷ تا ۹۹.۹ درصد گزارش شده است.
این سیستم توانایی تجزیه کامل PET را در دماهای نسبتاً پایین و ملایم بین ۱۲۰ تا ۱۸۰ درجه سانتیگراد دارد؛ دمایی که بهطور قابلتوجهی کمتر از روشهای رایج بازیافت شیمیایی است.
یکی از ویژگیهای مهم این روش، گزینشیبودن آن است. یعنی حتی زمانی که زبالههای PET با الیاف پنبه یا سایر انواع پلاستیکها مخلوط باشند، سیستم جدید قادر است PET را بهصورت انتخابی تشخیص داده و تجزیه کند. این توانایی برای مدیریت جریانهای پیچیده زباله که در آن انواع مواد درهم آمیختهاند، اهمیت بسیار بالایی دارد.
گزارش کامل این پژوهش در مجله ACS Sustainable Resource Management منتشر شده است.
نوآوری محققان هندی در بازیافت پنلهای خورشیدی: تبدیل زباله به آجر و بلوک ساختمانی

