در پژوهشی نوآورانه، محقق ایرانی با بررسی گردوغبار خیابانی و خاکهای شهری کرمان، روشی تازه برای شناسایی منشأ آلودگی ارائه کرده است. در این طرح، برگ درخت کاج بهعنوان ردیاب زیستی بهکار گرفته شده تا بتوان با دقتی بیشتر آلودگیهای ناشی از گردوغبار را پایش و مدیریت کرد؛ اقدامی که میتواند به درک بهتر مخاطرات زیستمحیطی در یکی از خشکترین و غبارخیزترین استانهای کشور بینجامد.
به گزارش بنیاد ملی علم ایران (INSF)، طرح پژوهشی «تغییرات مکانی و زمانی خصوصیات گردوغبار خیابانی و خاکهای شهری استان کرمان و امکانسنجی استفاده از برگ کاج بهعنوان ردیابزیستی» عنوان رساله دکتری «محمد امیرمحمدیپور دولتآباد» است که با حمایت بنیاد ملی علم ایران به انجام رسیده. این پژوهش با هدف شناسایی منشأ مخاطرات زیستمحیطی و مدیریت بهتر آلودگیهای ناشی از پدیده گردوغبار در استان کرمان صورت گرفته است.
امیرمحمدیپور، دارنده مدرک دکتری تخصصی علوم خاک از دانشگاه صنعتی اصفهان، در تشریح این طرح توضیح داد: پدیده گردوغبار یکی از مهمترین چالشهای زیستمحیطی در مناطق خشک و نیمهخشک جهان، ازجمله ایران، مطرح است. وی با اشاره به وضعیت بحرانی خشکسالی در استان کرمان خاطرنشان کرد که این استان در سال جاری جزء سه استان کمبارش کشور بوده و هماکنون با پدیده گردوغبار بهعنوان یکی از پیامدهای این خشکسالی مواجه است.
این پژوهشگر با بیان اینکه استان کرمان پهناورترین استان ایران و دومین استان درگیر پدیده گردوغبار است، افزود: وجود بلایای خشک جازموریان و کویر لوت در استان کرمان و همچنین افزایش فعالیتهای معدنی-صنعتی با سطح تکنولوژی پایین مانند معدن مسسرچشمه، مسشهید باهنر، گلگهر سیرجان، زغالسنگ زرند و کارخانههای سیمان کرمان در اطراف شهرهای استان کرمان، باعث تشدید پدیده گردوغبار شده است.
وی بیان کرد: با توجه به روند روبهرشد آلودگیهای اتمسفری در استان کرمان که تأثیر منفی زیادی بر سلامت جامعه، اقتصاد، افزایش مهاجرتهای اقلیمی و سایر بخشهای مهم جامعه داشته است، ضرورت داشت که مطالعات جامعی در زمینه گرد و غبار در سطح استان کرمان انجام شود و درجه تأثیرگذاری ذرات گردوغبار با خواص فیزیکوشیمیایی و کانیشناسی و مورفولوژیکی آنها بررسی شود.
ازجمله دستاوردهای نوآورانه این تحقیق، امکانسنجی استفاده از برگ درخت کاج بهعنوان ردیاب زیستی برای برآورد آلودگی گردوغبار خیابانی در شهرهای منتخب استان کرمان بوده است. این روش میتواند بهعنوان ابزاری کارآمد در پایش و کنترل آلودگیهای زیستمحیطی مورد استفاده قرار گیرد.
این پژوهش با بررسی اثر تراکم جمعیتی نواحی شهری بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی گردوغبار و خاکهای شهری، همچنین با منشأیابی مخاطرات زیستمحیطی، گام مهمی در راستای مدیریت بهینه محیط زیست شهری و ارزیابی کیفیت زیستمحیطی مناطق مختلف استان کرمان برداشته است.
امیرمحمدی خاطرنشان کرد: با این تحقیق به منشأیابی مخاطرات زیستمحیطی و مدیریت بهتر و کنترل سریعتر آلودگی ناشی از این پدیدهها دست پیدا کردیم و توانستیم به مدیریت محیط زیست شهری با ارزیابی کیفیت محیط زیست شهری کمک کنیم.
همچنین بخوانید: تشکیل کارگروه تخصصی مقابله با گرد و غبار به دستور رئیسجمهور

