در سال گذشته میلادی، ۷۶ درصد از کل خودروهای فروختهشده در نپال برقی بودند؛ رقمی که از میانگین جهانی ۲۰ درصد بسیار پیشی گرفته است. این کشور که بیشتر بهخاطر قله اورست و رشتهکوه هیمالیا شناخته میشود، امروز به الگویی تبدیل شده که نشان میدهد حتی کشورهای با درآمد متوسط نیز میتوانند تحول انرژی در بخش حملونقل را با سرعت پیش ببرند.
از بحران تا فرصت: مسیر تحول نپال
تحول نپال بهسمت خودروهای برقی با یک بحران ملی در سال ۲۰۱۵ آغاز شد. زمانی که اختلافات مرزی با هند منجر به محاصره اقتصادی و قطع واردات سوخت شد، دولت نپال با سرمایهگذاری گسترده در نیروگاههای برقآبی – که امروز ۱۰۰ درصد برق کشور را تأمین میکنند – پاسخ داد. این زیرساخت پایدار انرژی، بستری ایدهآل برای برقیکردن حملونقل فراهم کرد.
دولت نپال با کاهش مالیات واردات خودروهای برقی به ۴۰ درصد (در مقایسه با ۱۸۰ درصد برای خودروهای بنزینی) و توسعه شبکه ۱۲۰۰ ایستگاه شارژ عمومی، شرایطی ایجاد کرد که هزینه شارژ خودروهای برقی به یکپانزدهم سوخت بنزینی رسید.
ورود خودروهای برقی مقرونبهصرفه چینی بهویژه از تولیدکنندگانی مانند بیوایدی که اخیراً از تسلا نیز پیشی گرفتهاند، به سرعت بخشیدن به این تحول کمک شایانی کرده است. این شرکتها با ارائه مدلهایی مناسب برای جادههای کوهستانی نپال و با قیمتهای مناسب، سهم عمدهای در رشد بازار خودروهای برقی این کشور داشتهاند.
بااینحال، چالشهایی نیز پیش روی این تحول وجود دارد. بخش حملونقل عمومی هنوز به سوختهای فسیلی وابسته است و نبود سیاستهای روشن برای بازیافت باتریهای فرسوده میتواند در آینده مشکلساز شود. دولت نپال درحال توسعه ناوگان اتوبوسهای برقی است و برنامههایی برای جذب سرمایهگذاری در تولید داخلی خودروهای برقی دارد.
تجربه نپال نشان میدهد که تحول انرژی در بخش حملونقل نه تنها برای کشورهای ثروتمند، که برای تمامی کشورهای در حال توسعه نیز ممکن است. ترکیب انرژی پاک با سیاستهای هوشمندانه و همکاری با تولیدکنندگان بینالمللی میتواند در مدت زمان کوتاهی به نتایج چشمگیری منجر شود. این کشور ثابت کرده که با اراده سیاسی و برنامهریزی دقیق، میتوان بر محدودیتهای مالی و زیرساختی غلبه کرد و مسیر توسعه پایدار را با سرعت پیمود.