توسط : طرح انتقال آب از سواحل جنوبی کشور به فلات مرکزی در آذر ۱۴۰۴ و در اوج بحران کمآبی وارد مرحله اجرایی شد. این پروژه با هدف تأمین آب صنایع استانهای مرکزی مانند اصفهان معرفی شده است. رئیس فدراسیون صنعت آب ایران اما معتقد است که ناترازی ۹۰۰ میلیون مترمکعبی منابع آبی اصفهان تنها با کاهش مصرف و اصلاح الگوی کشاورزی قابل جبران است و انتقال آب تنها برای صنایعی با حاشیه سود بالا توجیه اقتصادی دارد.
در دهههای اخیر، موضوع تشدید تغییرات اقلیمی، رشد جمعیت و افزایش تقاضا برای آب، بسیاری از کشورهای خشک و نیمهخشک جهان را بهسمت استفاده از آب دریا سوق داده است. نمکزدایی و انتقال آب دریا به مناطق کمآب بهعنوان یک گزینه در کشورهایی مانند عربستان سعودی، امارات، اسرائیل، استرالیا و اسپانیا اجرا شده است. عربستان سعودی امروزه بزرگترین تولیدکننده آب شیرینشده در جهان است.
بااینحال، هزینه بسیار بالای نمکزدایی، مصرف سنگین انرژی و پیامدهای زیستمحیطی ناشی از دفع پسابهای شور، از چالشهای جدی این روش به شمار میروند. تجربه این کشورها نشان میدهد که این راهکار بیش از آنکه یک درمان قطعی باشد، راهحلی مکمل و پرهزینه است. کشورهای یادشده در کنار سرمایهگذاری گسترده در شیرینسازی، سیاستهای سختگیرانهای در مدیریت مصرف و بازچرخانی آب نیز اعمال میکنند.
به گزارش کلین پست به نقل از ایسنا، «رضا حاجی کریم»، رئیس فدراسیون صنعت آب ایران، به انتقال آب از خلیج فارس به اصفهان برای صنایع، بر دو بعد اصلی این طرح تأکید کرد: محیطزیستی و اقتصادی.
از منظر اقتصادی، هر صنعت موظف است در قالب مدلهای هزینه و فایده بررسی کند که آیا انتقال آب برای آن صرفه اقتصادی دارد یا خیر. وی با اشاره به اجرای خطوط انتقال آب به استانهایی مانند کرمان و یزد گفت این موضوع برای همه صنایع توجیهپذیر نیست. به عنوان مثال، برای صنایع مس ممکن است اقتصادی باشد، اما برای برخی صنایع فولادی ممکن است فاقد توجیه باشد.
حاجی کریم افزود در بعد محیطزیستی لازم است هم مبدأ و هم مقصد انتقال آب بهدقت مورد توجه قرار گیرند، زیرا پیامدهای زیستمحیطی مبدأ و الزامات مقصد در چارچوب مباحث پایداری سرزمین قرار میگیرند و بیتوجهی به آنها تبعات سنگینی خواهد داشت.
وی همچنین به خطر ایجاد امید واهی در میان افکار عمومی اشاره کرد و گفت بسیاری از مردم تصور میکنند اجرای این پروژهها میتواند مشکل کمآبی را بهطور کلی حل کند، درحالیکه چنین برداشتی نادرست است. آبی که با هزینههای بالا (حدود دو تا پنج یورو) تأمین میشود، تنها برای مصارف صنعتی با حاشیه سود بالا توجیه اقتصادی دارد و برای مصارف خانگی و کشاورزی مناسب نیست.
رئیس فدراسیون صنعت آب ایران خاطرنشان کرد که انتقال آب لزوماً منجر به کاهش برداشت از منابع آب منطقهای، بهویژه آبهای زیرزمینی، نخواهد شد و دسترسی مردم مناطق مقصد را نیز به شکل معناداری بهبود نمیبخشد.
وی تأکید کرد که ناترازی نزدیک به ۹۰۰ میلیون مترمکعبی استان اصفهان باید از طریق کاهش مصرف جبران شود، نه با انتقال آب پرهزینه از منابع دیگر. حاجی کریم در پایان تصریح کرد که مصرف آب صنایع در مقایسه با سایر بخشها بالا نیست و فشار اصلی بر منابع آبی کشور از سوی بخش کشاورزی وارد میشود.
وی گفت در استان اصفهان حدود ۲۰۰ هزار هکتار سطح زیر کشت وجود دارد که باید کاهش یابد و تا زمانی که این کاهش مصرف رخ ندهد، حتی انتقال آب از خلیج فارس نیز مشکل کمآبی اصفهان را حل نخواهد کرد.
